Dlaczego zawsze najpierw zjawiały się wieszczki Rodzanice? Kim były Rodzanice Sprawowały opiekę nad ciężarnymi i położnicami. Zawsze przychodziły we trzy. Okres ciąży, połogu i czasu tuż po narodzinach dziecięcia był zawsze momentem wzmożonej czujności rodziców.[…]
Kategoria: Bogowie Słowiańscy
Bogowie Słowiańscy
Rod
Uważany za boga najwyższego. Protektora rodziny, który wraz z Rodzanicami asystował każdemu człowiekowi od narodzenia. W starosłowiańskim imię bóstwa oznaczało plon, jaki przynosi ziemia, a więc był też opiekunem dostatku.
Perun
Gromowładny, najwyższy z bogów. Był obrońcą ludzkości, walczącym ze złem, którego symbolem był demon Żmij. Etymologia wywodzi jego imię od słowiańskich słów perunъ – piorun i pьrati – uderzac, bić.
Weles
Hades słowiańszczyzny, pan świata podziemnego, magii i klątw. Posiadał przydomek skotij, jako opiekun trzody. Z racji mrocznej natury często utożsamiany z Żmijem. W walce dobra ze złem był wiecznym antagonistą gromowładnego demiurga Peruna.
Swaróg
Boski rzemieślnik. Kowal, co wynika z etymologii jego imienia. Istnieją co najmniej trzy przykłady źródeł: sanskryckie svar – niebo; perskie chvar – słońce i sъvariti – kuć, wykuwać. Jego domeną był dzień, niebo i słońce. Łatwo zauważyć podobieństwa do innych bóstw solarnych.
Świętowit
Bóg zachodniej słowiańszczyzny, w szczególności Połabian. Etymologia tłumaczy jego imię jako święty pan. Pełnił funkcje bóstwa wojny, urodzaju i płodności. Literacka interpretacja z okresu romantyzmu widziała w nim, z racji interpretacji posągu z czterema twarzami, Światowida – bóstwo wszechwidzące, patrzącego w cztery strony świata.
Jarowit
Bóg niczym niepohamowanej młodzieńczej energii. Świętowano jego przyjście wraz z wiosną. Był bogiem płodności z dużą dozą erotyzmu. Imię, składające się z dwóch członów, oznaczało młodego pana, wielmożę.
Mokosz
Matka ziemia. Pradawne bóstwo ludzkości, rozwijające się razem z cywilizacją i kulturami indoeuropejskimi od ich zarania. W symbolice słowiańskiej bogini deszczu i burzy. Rdzeń mok występuje do dziś w słowie mokry. Staroindyjskie makha znaczyło szlachetność, a meksha – sok roslinny.
Simargł
Wiedza o tym bogu pochodzi z domysłów i analizy imienia (nie wiemy, czy właściwej). W niektórych interpretacjach przedstawiany był jako dwa bóstwa. Siem i Rgieł. Pierwszy patronował rodzinie (dzisiejsze rosyjskie семья – rodzina), drugi nazywany był bogiem żyta (w starosłowiańskim słowo reż było nazwą zboża).
Dziewanna
Słowiańska Diana – Artemida, bogini lasów, zwierzyny i polowania. Przedstawiana z łukiem na jeleniu. Postać zagadkowa i nie do końca zbadana. Znamy ją dzięki Janowi Długoszowi, kronikarzowi i historykowi z okresu renesansu. Do jej atrybutów roślinnych należały zioła lecznicze: dziewanna, bylica i dziurawiec.
Lel i Polel
Boscy bliźniacy, idea dość często eksploatowana przez stare mitologie. Dowodem na istnienie kultu Lele i Polele jest znalezisko archeologiczne, przedstawiające posąg składający się z dwóch męskich postaci zrośniętych jak bliźniaki. Na tym samym stanowisku znaleziono posąg kobiety, której przypisano osobowość bogini Łady.
Trzygłów
Bóg o trzech twarzach, czczony przez wojowniczych Wieletów i Pomorzan. Atrybutem zwierzęcym Trzygłowa był czarny koń wróżebny. Naukowcy twierdzą, że bóstwo powstało z połączenia bożków kilku wieleckich plemion. A imię jego nie odzwierciedla wcześniejszych funkcji i jest opisem posagów, na których jest przedstawiany z trzema obliczami przykrytymi jednym nakryciem głowy.
Strzybog
Wschodnia słowiańszczyzna była terenem kultu Strzyboga. Kijowski książę Włodzimierz wprowadził go do narodowego panteonu bóstw, wystawiając pomnik ku czci. Czczony był jako bóg wiatrów i dawca bogactw.
Białobóg i Czarnobóg
Nazwy bóstw, których być może wcale nie było. Wszystko za sprawą saskiego kronikarza, mnicha Helmolda. On to w swojej „Kronice Słowian” wspomina o czarnym bogu, dawcy złego losu i spekulował nad istnieniem białego boga (wg zasady równowagi), donatora losu dobrego.
Chors
Bóg o niepewnych korzeniach. Przypisaną mu pora dnia była noc, atrybutem księżyc. Aleksander Brűckner zaproponował jeszcze jedno znaczenie od starego słowa wycharsły znaczace wynędzniały, co mogłoby się odnosić do księżyca w nowiu.
Marzanna
Bogini naznaczona piętnem śmierci i przemijania. W przedstawieniach symbolizowała zimę. Ludność z radością żegnała ją z nadejściem wiosny, paląc i topiąc jej wizerunek.
Simargł
Wiele w panteonie bóstw słowiańskich jest postaci zagadkowych. Postaci o niejasnym rodowodzie i zadaniach. Jedną z wielu zagadek dotąd niewyjaśnionych jest Simargł. Z istniejących okruchów informacji jawi się raczej jako demon lub bóstwo niższego rzędu[…]
Dziewanna
Bogini, która jest chyba największa zagadką. Czy istniała namacalnie w kulturze religijnej Słowian, jak dla nas ówczesnych Boże Narodzenie, czy może jest efektem pomyłki i nadinterpretacji? Jan Długosz wprowadził ją do panteonu bogów słowiańskich, być[…]
Trzygłów
Trzygław, bóstwo Pomorców i Wieletów z czasów, kiedy słowiańszczyzna rozciągała się poza Odrę, aż po niemiecką obecnie Łabę. Bóg, choć popularny, z niewiadomym rodowodem i obowiązkami. Historycy próbując wyjaśnić zagadkę, ukuli hipotezę o zjednoczeniu w[…]
Jarowit
W tym bóstwie aż kipi młodość, energia i siły witalne. W zależności od regionu słowiańszczyzny występował pod imionami Jarowit, Jaryło, Jaryła lub Jaruna. Jak wielu bogów słowiańskich posiadał mnogość przymiotów i funkcji. Wielozadaniowość bóstw we[…]
Rod
Kasta słowiańskich bóstw nigdy nie miała przewodnika. Na stanowisku najwyższego zawsze był wakat. Grono naukowców widzi w Rodzie postać, która z powodzeniem może ponieść obowiązki boga prymarnego. Rod jest bóstwem, którego funkcja i pochodzenie nie[…]
Strzybóg
Nieodmiennym centrum słowiańszczyzny jest Ruś ze swą barwną kulturą i panteonem bóstw odpowiedzialnych za każdą sferę życia. Bogatą spuścizną wieków, dobrze udokumentowaną przez historyków, lingwistów i etnografów. Strzybóg lub, jak jest nazywany w innych źródłach[…]
Białobóg i Czarnobóg
Jak dwie strony medalu, dobro i zło, Dola i niedola. Cały nasz świat zasadza się na tym prawie. Prawie przeciwności. Jak w greckim teatrze każdy protagonista ma swojego antagonistę. I wszystko idzie dobrze, kiedy siły[…]
Lel i polel
Istnieje domniemanie graniczące, poniekąd z pewnością, że w mitologii pradawnych Słowian, wyrósł również szczep, wzięty z pradawnego archetypu, symbolizującego mitycznych bliźniaków. Istnieli prawie we wszystkich panteonach, wyrosłych z prapoczątków kultury indoeuropejskiej. W mitologii słowiańskiej nosili[…]
Marzanna
Niewątpliwym ewenementem jest kultywowanie starych obrzędów, które dotrwały do czasów współczesnych jak topienie Marzanny, wywodzące się z kultu bogini słowiańskiej, gdzie uważano, że Marzanna odchodząc, zabierze ze sobą zimę i nieurodzaj. Trwały przez wieki, opierając[…]
Chors
Istnieje wiele wątpliwości co do faktu istnienia boga o imieniu Chors. Niedostatek przekazu w piśmie i artefaktach archeologicznych daje rękojmię dla wielu naukowców, do podawania w wątpliwość autentyczności bóstwa. Kwestionowana jest nie tylko historyczność. Niewiele[…]
Swaróg
Słońce było od zawsze najważniejszym ciałem niebieskim dla ludzkości. Czczone chyba we wszystkich mitologiach świata. Bywało Panem dającym życie i sędzią karzącym niepokornych. Ludzie kłaniali się wschodzącemu słońcu, widząc w nim boga, dla Słowian był[…]
Weles
Każda mitologia, bez wyjątku, posiada bóstwa odpowiedzialne za zmarłych. Pomagające duszom przedostać się na drugą, lepszą stronę. Każdy „departament” posiada swojego „administratora”. W wierzeniach Słowian zarządcą Nawii jest Weles lub inaczej Wołos. Bóg podziemnego świata[…]
Mokosz
Jak wiele mitologii oraz panteon bogów słowiańskich posiada postacie żeńskie. Jednak zastanawiająca jest szczupłość informacji, jakimi dysponują badacze na temat Mokosz. Spory w tej materii, biorąc za fakt ilość poświadczeń i artefaktów, wydają się iście[…]
Perun
Dawni bogowie Słowian byli odzwierciedleniem sił natury, podobnie jak Perun – władca piorunów. Ludzie żyli zgodnie z zegarem Uniwersum i zmagali się z siłami, które przewyższały ich możliwości. Starając się zyskać pomyślność dla swych zamierzeń,[…]
Świętowit
W panteonie bóstw słowiańskich znaleźć można bogów i boginie odpowiedzialne za wiele sfer ziemskiej egzystencji. Za najznamienitszego uważany jest bóg Świętowit, którego imię wstępnie zostało błędnie odczytane jako Światowid. Miejsce jego kultu musiało być, w czasach[…]