Przejdź do treści

Jarowit

  • przez
Jaryło / Jarowit. Autor: DuszanB
Jaryło / Jarowit. Autor: DuszanB

W tym bóstwie aż kipi młodość, energia i siły witalne. W zależności od regionu słowiańszczyzny występował pod imionami Jarowit, Jaryło, Jaryła lub Jaruna. Jak wielu bogów słowiańskich posiadał mnogość przymiotów i funkcji. Wielozadaniowość bóstw we wczesnych panteonach ewoluowała. Wierzenia w lokalnych grupach społecznych kształtowały się przez dziesiątki tysięcy lat. Widzimy owoc przeobrażeń kulturalnych z oddalenia w czasie o kilkanaście wieków, kiedy systemy zostały zamknięte i czas ich przeminął. Podboje ziem sąsiednich sprzyjały rozprzestrzenianiu się etosów bóstw lokalnych. Bogowie słowiańscy i bogowie podbitych krajów często zapożyczali od najeźdźców atrybuty i funkcje. Powstała mieszanka zmieniała się dalej.

Jarowitowi oddawała cześć znaczna część słowiańszczyzny. Popularny był na wschodzie i południu.

JarowitŹródłosłów prowadzi do dwóch słów, które do dziś zachowały się tylko w przysłowiach i imionach. Pierwsze to jary pochodzące ze staro-indoeuropejskiego – yeh₁ro oznaczającego wiosnę, które w prasłowiańskim nabrało drugiego znaczenia – młody. Natomiast wit oznaczało kogoś znamienitego lub po prostu wielmożę.

Poświadczenia kultu znamy z zapisków etnografów opisujących XVIII i XIX wieczne obrzędy z terenów Białorusi i położonego około dwustu kilometrów od wschodniej granicy obecnej Ukrainy, Woroneża. Lokalny biskup zakazał odprawiania celebry ku czci boga Jaryły. Pamięć o wydarzeniach pozostała w formie zapisków kronikarskich. Pamięć o starym bogu przetrwała w głowach mieszkańców. Praktyki religijne kultywowane, z pewnością potajemnie, żyją być może do dziś w pamięci ludzkiej przekazywane następnym pokoleniom.

Atrybutami bóstwa był biały koń i złota tarcza wojownika. Przedstawiany był często na koniu w białej szacie, lecz bez obuwia. W jednej z dłoni trzymał wiązkę zboża z kłosami, w drugiej ludzka głowę. Z opisów św. Ottona z Bambergu, który podjął się chrystianizacji pomorza i Prus, dowiadujemy się o kolejnej dominancie. W wielkiej świątyni w Wołgoszczy oddawano hołd złotej tarczy poświęconej Jarowitowi. Stanowiła tabu i nikt nie śmiał jej dotknąć. Tarcza i atencja, z jaką się z nią obchodzono, dowodzi, że w Wołgoszczy oddawano cześć Jaremu Bóstwu jako wojownikowi i patronowi wojów. Dobrym był patronem, zważywszy wielkie znaczenie osady i skuteczność wypraw wojennych tamtejszych wojów.

Jarowit był bożyszczem odradzającym się co roku. Wraz z początkiem wiosny przychodził wraz z pierwszymi deszczami i zapładniał ziemię. Kukły uosabiające świętego pokazywały go z olbrzymim przyrodzeniem. Płodność przypisana młodości dominowała nawet nad naturą wojownika. Zdarzało się, że w nabożeństwie wiosennym bóstwo występowało pod postacią białego rumaka, na którym sadzano dziewicę. Zwierze przywiązywano do pala wbitego w ziemię. Olbrzymi drąg symbolizował Jarowitowego fallusa. Misja Jarowita była krótka. Wraz z początkiem lata odchodził, a ludzie urządzali mu pogrzeb.

 

Z pewnością niejedna panna nosiła talizmany poświęcone w świątyni ku czci bóstwa i modliła się o miłość, namiętność i spełnienie. Bez wątpienia wiele mężatek czyniło to samo, by bożek zesłał im poczęcie.

Inni bogowie słowiańscy:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ads Blocker Image Powered by Code Help Pro

Ads Blocker Detected!!!

We have detected that you are using extensions to block ads. Please support us by disabling these ads blocker.

Powered By
Best Wordpress Adblock Detecting Plugin | CHP Adblock